تربیت اجتماعی

تبیین جایگاه مدرسه و معلم در تربیت اجتماعی دانش آموزان و ارایه راهکار برای بهبود کیفیت آن

چکیده

جامعه پذیری یک جریان است که در آن افراد شخصیت و هویت خود را بدست می آورند و نحوه ی زندگی را یاد می گیرند. جامعه پذیری یک نقطه اتصال ضروری و حیاتی بین فرد و جامعه است. یکی از مهم ترین اهداف تعلیم و تربیت، اجتماعی ساختن دانش آموزان است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین نقش مدرسه و معلم در تربیت اجتماعی دانش آموزان و همچنین ارائه راهکار هایی برای کیفیت بخشیدن به آن است. اینکه در مدرسه چگونه به دانش آموزان آموزش داده شود تا بتوانند در گروه با یکدیگر تعامل داشته باشند، نقش خود را در جامعه بدانند و به طور کلی “عضو سودمند و موثر جامعه” باشند. مدرسه می تواند با برگزاری گردهمایی ها، توجه به برنامه های فوق برنامه و ایجاد فرصت های برای دانش آموزان که بتوانند در امور مدرسه نقش داشته ، نقش بسزایی در تربیت اجتماعی دانش آموزان داشته باشد. همچنین رفتار، اخلاق، دانش علمی و الگوی های تدریس معلم نیز نقش غیرقابل انکاری در جامعه پذیری دانش آموزان دارد.

کلمات کلیدی :

تعلیم و تربیت, تربیت اجتماعی, مدرسه, معلم

نقش ایدئولوژیک سیاسی – اجتماعی معلم در سند تحول بنیادین

چکیده

امروزه ضرورت، فوریت و نیز اعجاز آموزش و پرورش برای آینده پر ارزش است. بنیان همبستگی اجتماعی، پیشرفت همه جانبه جامعه، توسعه پایدار، تعالی انسانیت و صلح و دوستی، به آموزش و پرورش وابسته است.  لذا این ضرورت جز با برخورداری کارگزاران آموزش و پرورش من جمله معلمان از شایستگی های اجتماعی و سیاسی محقق نمی شود. در حال حاضر از مهم ترین اسنادی که همچون چراغ راهی مسیر تحقق اهداف نظام آموزش و پرورش را نشان می دهد، سند تحول بنیادین است. لذا این تحقیق، به تحلیل ابعاد شایستگی های سیاسی – اجتماعی معلم در سند تحول بنیادین با استفاده از  روش تحلیل اسناد و مطالعه منابع معتبر می پردازد. با استفاده از  روش پژوهش توصیفی – تحلیلی به این سوال پاسخ می دهد که “نقش ایدئولوژیک معلمان در تربیت و تحولات سیاسی – اجتماعی دانش آموزان به چه میزان است؟” و با توجه  به بررسی های صورت گرفته  نتایج حاصل نشان داد که علی رغم تاکیدات بی شمار صاحبان اندیشه مبنی بر نیازمندی جامعه به معلمی با بصیرت در حوزه های اجتماعی و سیاسی، این مهم به طور خاص مورد توجه قرار نگرفته است و باید در لا به لای متون سند تحول به عنوان نقشه راه دنبال این موضوع بود .

کلید واژه ها:

شایستگی های سیاسی- اجتماعی, معلم, تربیت سیاسی, تربیت اجتماعی

ابعاد شایستگی سیاسی و اجتماعی دانش آموزان

چکیده:

هدف از این پژوهش بررسی ابعاد شایستگی سیاسی و اجتماعی در افراد جامعه است.که اگر افراد جامعه از تربیت وشایستگی  والای اجتماعی وسیاسی برخوردار باشند،شخصیت آنها بنابر اقتضائات جامعه متناسب با فرهنگ وشایستگی های سیاسی واجتماعی،پیشرفت وتعالی داشته باشد سیر بالندگی جامعه هموار خواهد بود در غیر اینصورت تلاش ها وساختار ها تاثیر چندانی در توسعه نخواهد داشت. پژوهش حاضر از نوع پژوهش هی توصیفی تحلیلی و مروری می باشد که در آن از کتاب ها و مقالات متنوع استفاده شده است نتیجه گیری ها نشان میدهد که برای بهتر شدن جامعه و هم چنین برای رسیدن به جامعه ای ایده آل تربیت افراد باید بر اساس ویژگی های سیاسی و اجتماعی آن جامعه باشد.

واژه های کلیدی:

تربیت سیاسی, تربیت اجتماعی ,مهارت اجتماعی, افراد, جامعه

چالش های تربیت سیاسی و اجتماعی در تربیت معلم

چکیده

ارتباط نظام تربيتي با نظام و عناصر نهاد سياسي و اجتماعی، از دير زمان مورد توجه بوده و بسياري از صاحب نظران به رابطه ميان اين دو بخش اشاره كرده‌اند و پيوند تنگاتنگ نهادهاي آموزشي و قدرت و جامعه پذیری را مورد تأكيد قرار داده‌اند. ﻫــﺪﻑ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ،  بررسی چالش های تربیت سیاسی و اجتماعی در تربیت معلم می باشد که برای دانشجویان و معلمانی که قرار است به تربیت نسل آینده در زمینه های یاد شده  بپردازند ضرورت دارد . روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق کتابخانه ای است . روش کتابخانه ای که با مطالعه کتب علمی ، مجلات و مقالات علمی و تخصصی و استفاده از شبکه اینترنت انجام گرفته است . براساس يافته هاي پژوهش تربیت سیاسی ، یعنی پرورش و شکوفا سازی استعداد هایی که مربوط به بعد سیاسی انسان و ویژگی عمومی او ، یعنی قدرت است . ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﺟﺎﻣﻌـﻪ ﺍﻫﺘﻤـﺎﻡ ﺑﻮﺭﺯﻧﺪ ، ﺩﺭ ﺍﻧﺠـﺎﻡ ﺍﻣـﻮﺭ ﺍﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﺗﻌﺎﻭﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﻬﺮﺁﻣﻴﺰ ﻭ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ . در این  مقاله ضمن بیان اصول ، اهداف ، عوامل و ارکان این دو رویکرد ، پیشنهاد هایی ارائه گردیده ست.

کلمات کليدي:

تربیت , تربیت سیاسی, تربیت اجتماعی, اصول تربیت , اهداف تربیت 

تربیت سیاسی اجتماعی از دیدگاه کانت

چکیده

 تربیت سیاسی و اجتماعی به عنوان یکی از اولویتهای مهم ، اهداف و مبانی  نظام آموزشی کشورها در سطوح مختلف  نظام آ موزش و پرورش و آموزش عالی آنان مطرح می باشد. این مهم نیز در دوران های مختلف تاریخی و توسط اندیشمندان در نظام های فکری و فلسفی مورد مداقه و نظریه پردازی قرار گرفته است. در مقاله حاضر تربیت سیاسی اجتماعی از دیدگاه کانت مورد بررسی قرار گرفته است. کانت به عنوان یکی از بزرگترین فیلسوفان عصر روشنگری  علاوه بر تاسیس یک نظام جامع فکری و  فلسفی و گذاردن تاثیر عمیق بر فکر و فرهنگ اروپایی در زمینه فلسفه تربیتی نیز از سرآمدان و پیشقراولان بوده است. تربیت سیاسی اجتماعی کانت در قالب فلسفه اخلاق  وی قابل تبیین می باشد. از دید کانت تربیت دارای چهار مرحله پرورش تادیب آموزش و اخلاق می باشد . اخلاق یا تربیت اخلاقی برترین مرحله تربیت و به معنی مقصد و غایت آن است . در این مرحله می توان از اصل هایی همچون عمل مطابق با تکلیف و کاربست قوه هایی عالی ذهنی سخن به میان آورد. از دلالت های دیگر تربیت سیاسی اجتماعی کانت ، اراده و استقلال درونی است. و هدف غائی تربیت تکون منش آدمی است . کانت منش را مبتنی بر اطاعت ، صداقت و سلوک اجتماعی می داند. خویشتن داری ، وظایف نسبت به خود و دیگران ،ثبات رای و اقبال به فضایل و پرهیز از رذایل اخلاقی از دیگر اصول تربیتی کانت می باشند.

کلمات کليدي:

تربیت سیاسی , تربیت اجتماعی , تربیت اخلاقی , کانت

ضرورت توجه به شایستگی سیاسی و اجتماعی معلمان

چکیده

 جهانی شدن و انقلاب در فناوری های اطلاعاتی به طور فزاینده ای بر نظام آموزش و پرورش کشورها تاثیر گذاشته است. از این رو جذب و به کارگیری معلمان کارآمد از مهم ترین مولفه های نظام تعلیم و تربیت است. متخصصان معتقدند شایستگی هر نظام آموزشی، به اندازه ی شایستگی معلمان آن است. به عبارت دیگر، موفق شدن و نشدن در ایجاد تحول در نظام های آموزشی، به توانمندی ها و قابلیت های حرفه ای معلمان وابسته است، چون مجریان اصلی برنامه ها معلمان هستند.

به لحاظ صلاحیت اجتماعی، هر معلم باید بتواند با دانش آموزان دارای توانمندی های متفاوت، با توجه به تفاوت های فردی آن ها، ارتباط برقرار کند، با دیگران همکاری و روابط مثبت انسانی برقرار سازد، معلمان باید پیچیدگی ها و ابهامات در یادگیری دانش آموزان را تحمل کرده  و با چالش های آموزشی پیش روی خود رو به رو شود ، وبا  انتقال دانش مهارت های پایه ی اجتماعی وسیاسی  دانش آموزان را نیز ارتقا دهد.

در این مقاله  سعی شده است معلمان را به عنوان کلیدی ترین اجزای نظام آموزش و پرورش معرفی کرده و نقش آنان را در پرورش یادگیری، تربیت سیاسی و اجتماعی  دانش آموزان مورد بررسی قرار بدهد. روش تحقیق در این مقاله به صورت کتابخانه ای بوده و سعی در ارائه مفیدترین مطالب را دارد.

کلمات کليدي:

شایستگی , تربیت اجتماعی , تربیت سیاسی

بررسی میزان اثربخشی نظام آموزش و پرورش در تربیت سیاسی و اجتماعی دانش آموزان

چکیده

از آنجا که آموزش و پرورش به عنوان مهمترین نهاد تعلیم و تربیت رسمی عمومی، متولی اصلی فرآیند تعلیم و تربیت در همه ابعاد و ساحت‌های تعلیم و تربیت در کشور می باشد، لذا در این راستا مطالعه حاضر در نظر دارد موفقیت نظام آموزش و پرورش را در تربیت سیاسی و اجتماعی دانش آموزان را مورد ارزیابی قرار دهد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموختگان آموزش و پرورش استان فارس می­باشد که تحقيقی توصيفي از نوع پيمايشی است. برای انتخاب نمونه آماری، تعداد ۱۸۰ نفر دانشجو به روش نمونه گیری در دسترس از بین تمامی دانشجویان پیوسته ورودی جدید دانشگاه فرهنگیان استان فارس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده­ها، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که روایی و پایایی آن با روش­ تحلیل گویه و آلفای کرونباخ محاسبه و مورد تایید قرار گرفت. با تجزیه و تحلیل­ آماری داده­های گردآوری شده نتایج زیر حاصل گردید:۱- ازدیدگاه دانش آموختگان، نظام آموزش وپرورش در تربیت سیاسی و اجتماعی دانش آموزان موفق نبوده است. ۲- بین دیدگاه دانشجویان رشته­های علوم تربیتی و علوم پایه دانشگاه تفاوت معناداری وجود دارد. ۳- بين دیدگاه دانشجویان پسر و دختر در مورد میزان موفقیت نظام آموزش و پرورش در تربیت سیاسی و اجتماعی دانش آموزان اختلاف معناداری نشان داده نشد. بنابر نتایج بدست آمده لازم است مدارس به عنوان اصلی ترین عامل اجرایی در نظام تعلیم و تربیت در ساختار و چارچوب آموزشی، روش­های یاددهی معلم، اجرایی محتوای برنامه درسی، نحوه­ی برقراری ارتباط با فراگیران وشیوه­های ارزشیابی تغییراتی را اعمال نماید.

واژه های کلیدی: آموزش و پرورش, تربیت سیاسی , تربیت اجتماعی, دانشجویان, دانشگاه فرهنگیان

تربیت اجتماعی از دیدگاه امام علی(ع)

چكيده

توسعه هرچه بهتر روابط صحيح اجتماعي افراد يک جامعه، بستگي به تـدوين و ارائـه تربيـت اجتماعي بر پاية فرهنگ، عقايد، اهـداف و سياسـت هـای تربيتـي آن جامعـه دارد. تربیت یکی از مباحث مورد توجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است.تربیت ابعاد مختلفی را داراست که یکی از مهم ترین این ابعاد، بعد تربیت اجتماعی است. اگر چه تربیت در میان اقوام مختلف و در سیر تاریخی اش، ظهور و بروز متفاوتی داشته و به شیوه های گوناگون اعمال گردیده، اما تجلی تمامی این اقدامات گویای درک انسان ها از ضرورت تربیت بوده است. از آن جـا کـه فرهنگ جامعة ما فرهنگ اسلام است، بر پيروان اين مکتب، خـصوصاً اوليـاي تعلـيم و تربيـت جامعه لازم است در مرحله اول به تبيين و تشريح قواعد موجود در تربيت اجتماعي مطلوب و منطبق بر موازين اسلامي اقدام کنند. از منظر اسلام هر كدام از اعضاي جامعه عضوي از پيكـرة امـت اسـلامي انـد كـه داراي ارتباط عميق و صميمي و داراي حقوقي متقابل نسبت به يكديگرند. تربيت اجتماعي نيز در پي آن است تا بين مسلمانان همبستگي و اتحاد به وجود آيد، افراد نسبت به امور جامعـه اهتمـام بورزند، با انصاف و عدالت خواهي حقوق ديگران را رعايت نمايند، در انجـام امـور اجتمـاعي همكاري و تعاون داشته باشند و به برقراري روابط مهرآميز و معاشرت با ديگران بپردازند. به همين سبب، در اين مقاله مفهوم، اصول و انواع روش های تربيـت اجتمـاعي از منظـر امام علی (ع) مورد بررسی قرار می گیرد.

کلمات کلیدی: تربیت, تربیت اجتماعی, اصول و روش

تحلیل کتاب مطالعات اجتماعی بر مولفه های تربیت سیاسی و اجتماعی دانش آموزان دوره ابتدایی

چکیده
این پژوهش با هدف بررسی وضعیت تربیت سیاسی و اجتماعی در برنامه ی درسی فعلی یا رسمی دوره ابتدایی انجام شد.پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است. که برای انجام آن از تحلیل محتوای کیفی و سند کاوی استفاده شده است.بدین منظور راهنمای برنامه ی درسی تعلیمات اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته و کتاب های مربوطه به صورت عمدتا کیفی تحلیل و نقادی شده است.نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که وضعیت تربیت سیاسی در برنامه ی درسی دوره ابتدایی چندان مطلوب نیست.اهداف مربوطه بیش تر ناظر بر بعد شناختی و عاطفی است و بعد رفتاری یا مهارتی مورد غفلت واقع شده است. محتوای برنامه ی درسی نیز نتوانسته است فرصت مناسبی را برای تربیت کودکان مبتنی بر اندیشه مردم سالاری دینی فراهم آورد و نیاز به بازنگری اساسی و جدی دارد. گرچه روش های اموزش و ارزشیابی پیشنهادی به نظر یادگیرنده محور و فعال هستند، لیکن با توجه به کاستی و ضعف محتوای آموزشی نمی تواند چندان موثر باشد.

واژگان کلیدی: برنامه ریزی درسی,تربیت سیاسی,تربیت اجتماعی, مردم سالاری دینی,دوره ابتدایی